Povećava se broj blokiranih računa u BiH
Nastavlja se trend povećanja broja blokiranih računa u BiH koji prije svega zahvata zanatlije, mala i srednja preduzeća. Prema poslednjoj listi Centralne banke BiH, najmanje jedan blokiran račun trenutno ima više od 63.000 firmi, dok je skoro 74.000 ukupno blokiranih računa. Zašto je broj konstantno sve veći, da li je realan i šta govori o bh. privredi?
Blokada računa i – ništa. Do naplate svojih potraživanja teško će država, radnik ili privrednik, o čemu svjedoči i više od 70.000 blokiranih računa. No, najprije o broju koji, tvrde iz Centralne banke BiH, nije realan: „U tim podacima su sadržani i podaci firmi koje su davno prestale s radom, čiji su računi blokirani, ali nisu ugašeni, te se i iz tog razloga može stvoriti kriva slika o privredi u BiH.“
Veliki je broj i računa koji su naslijeđeni od bivšeg sistema i Zavoda za platni promet, a među kojima ima predratnih i fiktivnih računa koje bi trebalo izdvojit iz ove statistike, ističu iz Federalne finansijsko-informatičke agencije, a koji su na listi zbog nepostojanja zakona o stečaju i nemogućnosti likvidacije.
„Tim procesom bi se u Finansijsko-informatičkoj agenciji formirao registar stečajeva, tako da bismo mogli da očistimo te podatke i iz banaka i iz infomracionog sistema“, kaže Esad Mahmutović, direktor agencije.
Pat poziciju – zauvijek blokirani – mogla bi mijenjati i reformskom agendom predviđena Uspostava jedinstvenog registra računa, koja je pri kraju, a koji podrazumijeva određivanje glavnog računa na koji će biti usmjerna potraživanja.
„Više ne može poslovni subjekat – kada dođe do blokade računa – otvoriti novi račun i nastaviti raditi, već kada se blokira glavni račun bit će zabranjeno raspolaganje po osnovu svih računa“, navodi Mahmutović.
Iz Privredne komore RS-a tvrde da je sve odraz nelikvidnosti privrede opterećene brojnim nametima. Kroz Zakon o multilateralnoj kompenzaciju uspjeli su riješiti oko pola milijarde dugovanja između privrednika, a očekivanja su velika i od Zakona o izmirenju novčanih obaveza, koji je spreman za proceduru.
„Rokovi bi bili ograničeni na 60 dana i kada su u pitanju rokovi koji se odnose na izmirenje obaveza između privrednika, ali i između javnog sektora, koji je značajan dužnik privredi“, kaže Vladimir Balagojević, direktor Privredne komore RS-a.
I Privredna komora Federacije insistira na sličnim rješenjima no multilateralna kompenzacija u Federaciji nije prošla. Uz tvrdnju da je uzrok nefunkcionalni pravni sistem, struka upozorava da su podaci o broju blokiranih računa alarmantni jer su dugovanja privrede za poreze i doprinose prešla dvije milijarde maraka.
„Jedini je izlaz u promjeni zakonodavstva, jer očito je da zbog nepoštovanja vladavine prava imamo situaciju u kojoj se mogu dozvoliti tolika dugovanja“, smatra ekonomski analitičar Damir Miljević.
Inače, podataka o tome koliki je iznos potraživanja po blokiranim računima firmi u BiH nema niti jedna finansijska institucija u BiH, suma je poznata samo bankama.
Izvor: Federalna tv
